sluiten

Verhaal: Luibuis? ‘t Luibuis (Het ontstaan van de naam)

Luie lieden op ‘t Luibuis?

Wat het verbasteren van namen al niet vermag:

woonden er nou echt luie mensen op de voormalige boerderij ‘t Luibuis? De inmiddels overleden Zwollenaar G. Oldenhof heeft een aantal jaren geleden aan de hand van archiefstukken proberen te achterhalen waar het slechte imago van deze woonstee vandaan kwam.
De boerderij werd in een oorkonde uit 1680 genoemd als het huis in Mastenbroek De Loybois.
‘Bij het bouwrijp maken van Stadshagen zijn resten van een oerbos gevonden, zodat bois (Frans voor bos, red.) in de hiervoor genoemde naam van dat huis te verklaren zou zijn’, aldus Oldenhof in zijn zoektocht. Boerderij ‘t Luibuis moest zoals bekend wijken voor de stadsuitbreiding. Zie op deze website ook het verhaal over de verdwenen boerderijen uit dat deel van de polder Mastenbroek waar we nu de wijk Stadshagen vinden. We volgen vanaf hier de speurtocht van de heer G. Oldenhof.
‘Diverse keren wordt de naam anders gespeld, onder andere als De Loibois. Misschien was de kennis van de Franse taal minder goed dan de wens om enige deftigheid te verbinden aan het huis. Bois wordt ook vertaald in ‘hout’ of ‘boom’. Met het woord ‘wet’ (loi in het Frans) erbij kom je dan tot wet-bos of wet-boom. Er zal toch geen recht gesproken zijn onder een Mastenbroeker boom?, vroeg Oldenhof zich af.
‘In de achttiende eeuw is men snel tot het verbasteren van de oorspronkelijke naam overgegaan. Misschien dat daaruit wat af te leiden is. In 1740 trouwde Gerrit Hendriks, afkomstig uit ‘t Luybuys, met Jacobje Willems. Twee jaar later wordt het paar op ‘t Erve Luibuis vader en moeder van zoon Willem. Daarna volgen nog enkele kinderen. Met de extra vermelding ‘wonende op de Oude Wetering’ wordt in 1763 melding gemaakt dat Egbertje Clasen, vrouw van Antony Gerrits is overleden op ‘t Luybuis.
Na die tijd wordt het huis in de registers nog vermeld als ‘t Loibois en ook als Den Luibuis. En tot de afbraak van de boerderij weten de Mastenbroekers onder de naam ‘t Luibuis de lang bewoonde locatie aan de Oude Wetering aan te wijzen.
Een enkele bewoner van deze plek zou zelfs ‘een gemakkelijker manier van leven’ (lees: lui, red.) toebedeeld hebben gekregen. ‘Niet het gebrek aan inzet maar het verbasteren van Franse woorden heeft tot gevolg gehad dat deze boerderij, zelfs tot na de sloop, de niet positieve naam behouden heeft’, neemt Oldenhof de oud-bewoners met terugwerkende kracht in bescherming.

Bron(nen): 
G. Oldenhof
Hoort bij locatie: