Jongelui op oude grond (publicatie uit StadshagenNieuws Magazine)

Bernard Reuvekamp: Mijn boerderij lag op de plek van CSV’28.

“Ik hoop dat de bewoners van Stadshagen met net zoveel wonen op deze plek als wij toen.”

Jarenlang stond hier de boerderij van Bernard Reuvekamp (.. jaar) maar nu liggen er de voetbalvelden van CSV’28. “Op de plek van de voetbalkantine stond vroeger onze boerderij”, vertelt Bernard aan StadshagenNieuws. “Onze boerderij was er één van acht die plaats hebben gemaakt voor de komst van de wijk Stadshagen. Ik hoop dat de bewoners er met net zoveel plezier wonen als wij toen”, vertelt hij. Inmiddels woont Bernard in Westenholte, maar is de binding met de polder nog altijd sterk. Als lid van de werkgroep ‘Mastenbroek Toen’ verzamelt hij nu samen met nog drie vrijwilligers de verhalen van vroeger uit de Mastenbroeker polder. Deze verhalen publiceren ze op hun website www.poldermastenbroek.nl.

De verdwenen boerderijen
Op de plek waar Stadshagen gebouwd is zijn acht boerderijen verdwenen. Vanaf Frankhuis, de Werkerlaan tot aan de Oude Wetering. “De boerengezinnen van deze boerderijen zijn uitgevlogen naar Wolvega, Groningen, Zuidwolde, Luttenberg en Laag Zuthem om daar een nieuwe boerderij te starten. We hebben nog steeds contact met elkaar. Afgelopen kerstdagen hebben we een reünie gehouden bij De Stadshoeve, waar vroeger boerderij ‘t Werkel stond waar mijn vader is geboren”, vertelt Bernard.
De boerderij van Bernard stond op de plek van de kantine van CSV’28. “Onze boerderij is gebouwd in 1936 en stond tweehonderd meter vanaf de Oude Wetering. Via een eigen oprit kon je naar de boerderij. Het mooiste van wonen in de polder was de weidsheid, de vlakte, de mooie luchten en dat het ’s avonds pikdonker was. Het was zo donker dat het natte wegdek glinsterde in het maanlicht en dat het bijna op water leek. Verschillende mensen zijn in het donker in het water gevallen omdat weg en water niet te onderscheiden waren”, lacht Bernard. Lopend over de Oude Wetering langs de voetbalvelden zegt Bernard lachend: “ik ben blij dat het hier wel groen en open is gebleven.”.

Ondergelopen polder tijdens de Tweede Wereldoorlog
Er zijn veel verhalen te vertellen over het gebied waar Stadshagen is gebouwd. Zo is er tijdens de Tweede Wereldoorlog een groot kruitschip ontploft op het Zwarte Water na een bombardement van de geallieerden. “In een straal van 10 kilometer was er een grote ravage en zijn ruiten gesprongen. Er ligt ook een tankgracht op de plek van de Tippe richting het centrum van Stadshagen. De tankgracht in de polder van Mastenbroek was onderdeel van de Westwall, een verdedigingslinie achter de Duitse westgrens. Op sommige plekken is de tankgracht nog te zien in het landschap.”
In het jaar 1944/ 1945 is de polder onder water gezet door de Duitsers als verdedigingsmethode door het gemaal stil te zetten. De boerderijen in de polder stonden allemaal op terpen, dus die hadden geen last. Maar er omheen lag alles onder water. De Engelse bommenwerpers lieten tijdens de terugvlucht naar Engeland hun bommen in het water van de ondergelopen polder vallen om gewicht te besparen. “Sommige bommen gingen af en sloegen grote kraters, anderen niet. Later na de oorlog toen het water weg was, waren de kraters nog te zien. Ze waren opgevuld met ander zand en daardoor begroeid met ander soort gras. Mijn oom had een boerderij even verderop waar nu de zandwinning plaatsvindt. Hij wist na de oorlog precies waar er nog een paar bommen lagen in het landschap die niet waren afgegaan en waar hij niet met de maaimachine overheen moest gaan.”

Verhalen van vroeger vastleggen
Deze persoonlijke verhalen van mensen zelf staan centraal voor de werkgroep Mastenbroek Toen. Ze hebben al 185 verhalen verzameld, geholpen door vrijwilliger en oud-journalist Rita Ras. Rita was onder andere journalist bij de Tubantia en woont in de wijk Stadshagen. Na een oproep voor vrijwilligers heeft zij zich aangesloten bij de werkgroep.
Op de vraag: zijn er nog verhalen te vertellen? antwoorden zij volmondig ja. Bernard: “Op de plek waar de tweede zandwinning plaats gaat vinden, staan boerderijen die weg moeten. Ik hoop de oud bewoners van deze boerderijen te interviewen en de verhalen van de boerderijen die verdwijnen vast te leggen. Het doel van de werkgroep is om de verhalen te bewaren voor de volgende generatie. Het is niet geschiedenis uit archieven, maar verhalen van mensen over toen. Hoe ze leefden, het dagelijks leven, de schooljeugd en verstandhouding tussen boeren en knechten bijvoorbeeld.”

Bezoek de Polder!
Met mooie herinneringen kijkt Bernard terug op zijn tijd in de Polder: “De polder is prachtig. Veel inwoners van Stadshagen beseffen zich misschien niet dat ze in de polder wonen, of vinden de opzet van de Polder eentonig. Maar het is zeker de moeite waard om eens de Oude Wetering verder af te fietsen richting de kern Mastenbroek met onderweg een zitje, een pleintje en oude foto’s van toen. Op de route liggen op verschillende plekken stenen met QR-codes die verwijzen naar de website met verhalen. Er valt voor Stadshagen veel te ontdekken!”